Gepubliceerd op 24 maart 2020
Als een btw-plichtige goederen wegschenkt waarop hij bij de aankoop de btw heeft kunnen recupereren, dan is hij over deze schenking btw verschuldigd (artikel 12, § 1, 2° Wbtw). Op die verplichting bestaan enkele uitzonderingen, zoals onder meer het schenken van voedseloverschotten aan bepaalde instellingen en het schenken van andere levensnoodzakelijke goederen dan voedingsmiddelen die de levenskwaliteit van personen die in armoede leven daadwerkelijk kunnen verbeteren.
Omwille van de huidige coronacrisis breidt de fiscus deze uitzondering nu uit met het schenken van medische hulpmiddelen aan zorginstellingen. In de circulaire nr. 46 van 24 maart 2020 schetst de fiscus de voorwaarden en de draagwijdte van deze steunmaatregel.
Bedoelde goederen
De goederen die btw-plichtigen onder deze regeling kunnen schenken zonder een btw-kost op te lopen, zijn:
medische hulpmiddelen en hun hulpstukken (zoals bedoeld in het KB dd. 18.03.1999 betreffende de medische hulpmiddelen). Het gaat onder meer om:
instrumenten, toestellen en apparaten bestemd om te worden gebruikt voor diagnostische en/of therapeutische doeleinden;
hulpmiddelen bestemd voor klinisch onderzoek;
beschermingsmiddelen voor zorgverstrekkers en patiënten, zoals mondmaskers, beschermkledij, zepen, handgels, enzovoort.
Het speelt geen enkele rol of die goederen aan het normale of een verlaagd btw-tarief onderworpen zijn.
Schenkingen van geneesmiddelen vallen niet onder deze bijzondere regeling. Btw-plichtigen kunnen die wel btw-vrij schenken, maar dan enkel onder de voorwaarden gesteld voor de schenkingen van andere levensnoodzakelijke goederen dan voedingsmiddelen die de levenskwaliteit van personen die in armoede leven daadwerkelijk kunnen verbeteren (circulaire nr. 48, 13.06.2019).
Hoedanigheid begunstigde
De niet-btw-heffing geldt enkel voor de schenkingen van voormelde bedoelde goederen aan:
instellingen voor gezondheidszorg bedoeld in de gecoördineerde wet van 10.07.2008 op de ziekenhuizen en andere verzorgingsinrichtingen. Op grond van die wet moeten de ziekenhuizen aan bepaalde normen beantwoorden en moeten ze worden erkend door de FOD Volksgezondheid. Het gaat dan in principe om die instellingen van wie de diensten inzake medische verzorging normaal gezien van btw zijn vrijgesteld door artikel 44, § 2, 1°, a) Wbtw;
de associaties van ziekenhuizen (KB dd. 25.07.1997, BS dd. 18.06.1997);
de ziekenhuisgroeperingen (KB dd. 30.01.1989, BS dd. 21.02.1989);
fusies van ziekenhuizen (KB dd. 31.05.1989, BS dd. 05.07.1989).
Hoedanigheid schenker
Elke btw-plichtige die dergelijke goederen schenkt die hij zelf heeft geproduceerd of heeft aangekocht voor de verkoop of gebruik voor zijn eigen btw-activiteit, komt in aanmerking voor deze bijzondere regeling. Zelfs btw-plichtigen die deze goederen aankopen om ze te schenken in het kader van de bestrijding van het Coronavirus. Zij kunnen de btw over de aankoop van de geschonken goederen gewoon recupereren.
Formaliteiten
Per schenking maakt de btw-plichtige een document op waarin de begunstigde zorginstelling bevestigt de goederen gratis te hebben gekregen en zich ertoe verbindt de geschonken goederen ofwel zelf te zullen gebruiken in het kader van het verstrekken van zorg, ofwel gratis ter beschikking te zullen stellen aan een andere voormelde bedoelde zorginstelling.
De circulaire vermeldt geen uitdrukkelijke termijn waarbinnen dit document moet worden opgesteld, maar we kunnen ervan uitgaan dat dit moet gebeuren uiterlijk de vijftiende dag van de maand na die waarin de schenking heeft plaatsgevonden.
Dit document moet in 2 exemplaren worden opgemaakt, waarvan elke partij verklaart het zijne te hebben ontvangen en moet door beide partijen gedateerd en ondertekend worden. De volgende vermeldingen moeten erop vermeld worden:
de datum;
de (maatschappelijke) benaming, het adres en het btw-identificatienummer van de btw-plichtige schenker;
de (maatschappelijke) benaming, het adres en het ondernemingsnummer van de begunstigde van de schenking;
een volledige en correcte omschrijving van de geschonken goederen;
een vermelding van de hoeveelheid goederen.
De vermelding van een volledige en correcte omschrijving en de hoeveelheid van de geschonken goederen mag vervangen worden door:
ofwel benaming van de goederengroepen (dekens, mondmaskers, beademingsapparatuur…) en de overeenstemmende hoeveelheden;
een kasticket of scanningslijst van de geschonken goederen.
Ook mag de btw-plichtige al zijn schenkingen die hij gedurende één maand aan dezelfde zorginstelling heeft verricht, groeperen op één document dat hij uiterlijk de vijftiende dag van de maand na die waarin de schenkingen hebben plaatsgevonden moet opmaken. De individuele data van de verschillende schenkingen moeten hier niet op vermeld worden, maar de btw-plichtige moet wel de detailgegevens bewaren van de in dat verzameldocument opgenomen schenkingen.
De btw-plichtige schenker moet de stukken die de schenkingen vaststellen niet opnemen in zijn boekhouding. Hij moet die stukken dus ook niet voorzien van een volgnummer, maar hij moet ze wel chronologische volgorde bewaren.
VenB, RPB, PB en BNI
De circulaire omvat ook nog de gevolgen inzake inkomstenbelastingen. Die komen erop neer dat de door de btw-plichtige gedane uitgaven voor productie of aankoop als beroepskost worden aanvaard en dat de schenking niet beschouwd wordt als een abnormaal of goedgunstig voordeel. Alle hiervoor voor de btw gestelde voorwaarden moeten dan wel worden nageleefd. Bovendien zullen ook giften in natura onder bepaalde voorwaarden in aanmerking komen voor een belastingvermindering.
Fisconetplus, circulaire nr. 46, 24 maart 2020
